اسکولیوز یا کژ پشتی به انحراف جانبی ستون فقرات گفته می شود که چرخش نسبی در سطح عرضی مطرح است. کجی در ستون فقرات در هر سنی می تواند مطرح باشد. بطور طبیعی در نمای دید از نیمرخ، قوز پشتی تا 40 درجه و گودی کمر و گردن قابل انتظار است. به این نما اصطلاحا نمای S گفته می شود. در دید نمای رخ، ستون فقرات در یک خط صاف توصیف می شود ولی در کل، تا 10درجه کجی هم قابل پذیرش است. کجی های بیشتر از این زاویه جنبه چشمگیر پیدا می کنند.
اهمیت اسکولیوز در سنین مختلف
اهمیت کژ پشتی یا اسکولیوز در سنین مختلف متفاوت است. این انحراف در سنین در حال رشد یعنی دهه اول و دوم بیشتر بخاطر احتمال پیشرفت مشکل ساز خواهد بود. این پیشرفت در بعضی از نمونه های کژ پشتی اگرهمراه با گوژ پشتی باشد می تواند سبب نقص عصبی گردد.
انحراف در سنین پیری بیشتر جنبه تخریبی و دژنراتیو دارد. اهمیت کژ پشتی در این سن بیشتر بخاطر تنگی کانال نخاعی و گاها ناپایداری هایی مثل لغزندگی مهره ای می باشد. اختلال تحرک مهمترین وجهه این مشکل در سنین پیری است.
انحرافات ستون فقرات درسنین میانسالی معمولا احتمال پیشرفت و یا مشکلات درد کمر ودرد انتشاری اندامهای تحتانی را نخواهد داشت. مشکل غالب در این سنین بحث روانی قضیه است بخصوص که ممکن است در ازدواج نیز اختلالاتی ایجاد نماید.
درمان اسکولیوز در هرگروه سنی
درمان در این سه رده سنی کاملا متفاوت است. در سنین در حال رشد نقش کمر بند طبی و یک ساز و کار عمدتا پیشگیرانه همراه با اصلاح را در بردارد.
درمان اسکولیوز در سنین پیری بیشتر در راستای فشار زدایی کانال ومجاری عصبی است. درجات کم کژ پشتی در سن پیری، گاها وسیله گذاری و اقدام به اصلاح کجی انجام نمی شود اما اگر کجی بیشتر از 30درجه باشد، فشار زدایی کانال و وسیله گذاری و اصلاح کجی راخواهد طلبید. هدف از درمان در سنین بالا ،اعاده قدرت راه رفتن و ادامه تحرک است. صاف شدن ستون فقرات در درجه بعدی حائز اهمیت خواهد بود.
درمان به همراه جراحی به ندرت در کژ پشتی های میانسالی انجام می شود چرا که گاها بعد از عمل جراحی، بیمار همچنان از شرایط جدید خود راضی نمی باشد. از طرفی کمر بند طبی جایی در تغییر رویه یا اصلاح این افراد ندارد. بنابراین ورزشهای روزانه و هدفمند برای این گروه سنی بیشتر مورد تاکید است.
توجه کنید بعضی از بیماریهای ستون فقرات مثل لغزندگی های بین مهره ای، یا تومور های خوش خیم و عفونتها و فتق دیسک های کمری سبب انحراف واکنشی ستون فقرات به یک سمت می شود. در این صورت اگر مشکل اصلی رفع شود این کژ پشتی نیز خودبخود بر طرف می گردد. این اتفاق در هر سه رده سنی بالا امکانپذیراست و نباید با اسکولیوز واقعی اشتباه گرفته شود .
مهمترین وجهه تمایز این شبه کژپشتی ها از کژ پشتی یا اسکولیوز واقعی، میزان چرخش مهره ای می باشد.