کمردرد یکی از شایع ترین دردهایی است که افراد زیادی با آن دست و پنجه نرم می کنند به طوری که حدود 80 درصد افراد حداقل یک بار در طول زندگی خود تجربه کمردرد را داشته اند. کمردرد می تواند باعث اختلال در انجام فعالیت های روزمره شود و کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. در حالی که مراجعه به پزشک و انجام درمان های تخصصی برای کمر درد الزامی است، اما استفاده از روش های خانگی نیز می تواند در کاهش درد و بهبود علائم کمردرد موثر باشد. در این مقاله به بررسی کامل رایج ترین و موثرترین روش های خانگی درمان کمردرد خواهیم پرداخت تا بتوانید با استفاده از این روش ها، درد خود را تسکین دهید و از پیشرفت آن جلوگیری کنید. پس همراه ما باشید تا گام به گام و به طور کامل با این روش ها آشنا شوید.
کمردرد و علل شایع آن
همانطور که گفتیم، کمردرد یکی از شایع ترین ناراحتی هایی است که می تواند هر شخصی را از انجام فعالیت های روزمره بازدارد. درد در ناحیه کمر معمولاً ناشی از آسیب به عضلات، رباط ها، دیسک ها و ستون فقرات در قسمت پایین کمر است.
از جمله شایع ترین علل کمردرد می توان به کشیدگی عضلات، تاول دیسک های بین مهره ای، آرتروز ستون فقرات، اختلالات پوسچرال مانند کیفوز و اسکولیوز، شکستگی در استخوان ها، عفونت و التهاب و همچنین بی تحرکی و اضافه وزن اشاره کرد.
عوامل خطرساز متعددی نیز می تواند شانس ابتلا به کمردرد را افزایش دهد. از جمله این عوامل می توان به سن بالا، جنسیت (زنان بیشتر در معرض خطرند)، کارهای سنگین فیزیکی، استرس، اضافه وزن، بارداری، سیگار کشیدن و حمل بارهای سنگین اشاره کرد.
بنابراین برای پیشگیری و درمان کمردرد باید علل احتمالی آن شناسایی و برطرف شود.
درمان های خانگی برای کمر درد
اگر شما هم از جمله کسانی هستید که به طور مکرر دچار کمردرد می شوید، نگران نباشید. روش های خانگی برای درمان کمردرد وجود دارد که می توانید با انجام آن ها بدون نیاز به مراجعه به پزشک و مصرف دارو، درد خود را کاهش دهید.
اولین و مهمترین نکته برای درمان کمر درد، استراحت و خودداری از انجام فعالیت های سنگین است. همچنین می توانید از روش هایی مانند ماساژ درمانی با روغن های گیاهی، استفاده از کمپرس یخ برای کاهش التهاب، انجام حرکات کششی و ورزش های ملایم برای تقویت عضلات شکم و پشت، برای درمان کمر درد استفاده کنید.
استفاده از دمنوش های ضدالتهاب مانند زنجبیل و مصرف مکمل مگنزیم نیز برای تسکین درد از دیگر روش های خانگی درمان کمر درد است که در ادامه به بررسی هر یک از این روش ها می پردازیم.
استراحت و اجتناب از فعالیت های سنگین
استراحت و پرهیز از فعالیت های سنگین یکی از مهم ترین اصول در درمان خانگی کمردرد است. هنگامی که کمردرد دارید، باید به بدنتان استراحت بدهید تا التهاب و درد آن فروکش کند. انجام کارهای سبک تر مانند پیاده روی آرام یا شنا در آب گرم می تواند مفید باشد اما از فعالیت های سنگین و ورزش های پرجنب و جوش باید خودداری کنید.
حمل اجسام سنگین، خم شدن های مکرر، ایستادن های طولانی مدت و حتی نشستن های طولانی بدون تکیه گاه مناسب، فشار زیادی به ماهیچه ها و اندام های حمایت کننده کمر وارد می کند و درد را بیشتر می نماید. پس تا زمانی که کمردردتان بهبود نیافته، سعی کنید تا جای ممکن استراحت کنید و از فعالیت های سنگین پرهیز نمایید تا به بهبودی دست پیدا کنید.
استفاده از کمپرس سرد یا گرم
استفاده از کمپرس سرد یا گرم یکی دیگر از درمان های مفید خانگی برای تسکین درد کمر است. کمپرس سرد با کاهش التهاب و ورم، درد و اسپاسم عضلانی را کم می کند. در حالی که کمپرس گرم با افزایش جریان خون در ناحیه آسیب دیده و شل کردن عضلات، به رفع درد کمک می کند.
برای استفاده از کمپرس سرد یا گرم ، می توانید از کیسه های یخ یا بطری های آب سرد یا آی گرم استفاده کنید. در این روش، کمپرس را به مدت 15-20 دقیقه روی ناحیه ای که درد می کند، قرار دهید واین کار را چند بار در روز تکرار کنید.
البته باید توجه کنید که در مواردی مثل عفونت، خون ریزی یا شکستگی، نباید از کمپرس گرم استفاده کنید، بنابراین توصیه می کنیم همیشه با پزشک مشورت کنید تا نوع کمپرس مناسب تجویز شود.
ماساژ درمانی با روغن های طبیعی
ماساژ درمانی با استفاده از روغن های طبیعی یکی دیگر از درمان های مفید خانگی برای تسکین درد ناحیه کمر است. ماساژ با ایجاد ارتعاشات ملایم در بافت ها، خون رسانی به ناحیه ای که درد می کند را افزایش می دهد و با خواصی که روغن های طبیعی دارند، اثر ضدالتهابی و آرام بخشی ایجاد می کنند.
برای انجام ماساژ می توانید از روغن هایی مانند روغن بادام، روغن زیتون، روغن نارگیل و روغن درخت چای استفاده کنید. این روغن ها خاصیت ضدالتهابی دارند و باعث تسکین درد کمر می شوند. توصیه می کنیم برای ماساژ درمانی، ابتداروغن را گرم کنید و سپس به آرامی روی پشت و ناحیه کمر ماساژ دهید. حرکات ماساژ باید ملایم و دور از فشار زیاد باشد.
انجام روزانه 15 تا 20 دقیقه ماساژ با روغن های گیاهی، می تواند در کاهش التهاب، شل شدن عضلات و تسکین درد کمر بسیار موثر باشد.
حرکات کششی و ورزشی
انجام مرتب حرکات کششی و ورزش های تقویت کننده عضلات کمر، یکی دیگر از راه های مؤثر خانگی برای درمان کمردرد است. حرکات کششی باعث افزایش انعطاف پذیری عضلات شده و فشار وارد بر روی دیسک های بین مهره ای را کاهش می دهد.
حرکاتی مانند خم و راست کردن آرام کمر، خم شدن از ناحیه کمر به طرفین، کشیدن پاها به سمت باسن و حرکات چرخشی کمر از جمله مفیدترین کشش ها برای درمان کمردرد هستند.
انجام این حرکات به مدت 5 تا 10 دقیقه در روز می تواند در پیشگیری و درمان کمردرد بسیار مفید باشد. البته باید دقت کنید که حرکات پرفشار و دردناکی را انجام ندهید و در صورتی که هر کذام از این حرکات درد کمرتان را بیشتر می کند، از انجام آن خود داری کنید.
4تمرین عالی برای درمان کمر درد
هل دادن دیوار
- برای انجام این ورزش هر دو دست را به اندازه عرض شانه روی دیوار قرار دهید و ارنج را خم کنید و بعد از آن دیوار را هل دهید و ارنجتان را صاف کنید.
- سعی کنید هنگام خم شدن آرنج، دیوار را فشار دهید و ۵ ثانیه نگه دارید.
- 10 بار این حرکت تکرار کنید.
حرکت کششی کبرا
- برای انجام این ورزش روی شکم دراز بکشید.
- کف دست ها را روی زمین بگذارید و با فشار آوردن به کف دست ها، آرنج را صاف کنید و قفسه ی سینه را به سمت بالا بکشید
- ۵ ثانیه در این حالت بمانید.
بریج لگن
- برای انجام این ورزش صاف به پشت دراز بکشید.
- زانوهایتان را خم کنید.
- کمر و لگنتان را به سمت بالا قوس دهید.
- ۵ ثانیه در این حالت بمانید.
- می توانید این حرکت را با تنفس هماهنگ کنید. طوری که، هنگام بلند کردن لگن به سمت بالا عمل دم و هنگام پایین آمدن، بازدم را انجام دهید.
- این کار را ۱۰ بار تکرار کنید.
زانو در قفسه سینه
- برای انجام این ورزش صاف به پشت دراز بکشید
- قسمت پایین ران را بگیرید و یک زانو را به قفسه سینه نزدیک کنید تا خم شود.
- ۵ ثانیه نگه دارید و روی پای دیگر تکرار کنید.
- به یاد داشته باشید که هنگام ،استراحت پا را کاملاً پایین بیاورید.
- ورزش را ۱۰ بار در هر پا انجام دهید.
داروهای ضدالتهاب و مسکن
استفاده موقت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) و داروهای مسکن، یکی دیگر از روش های رایج خانگی برای تسکین درد کمر است. داروهایی مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک و ناپروکسن، خاصیت ضدالتهابی دارند و با کاهش تورم و التهاب، به تسکین درد کمر کمک می کنند. همچنین مسکن هایی نظیر استامینوفن و استامینوفن کدئین، اثربخشی خوبی در کاهش درد دارند.
البته مصرف بیش از حد این داروها می تواند عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین توصیه می شود فقط در صورت نیاز و با مشورت پزشک، از این داروها استفاده کنید.
دمنوش های گیاهی
استفاده از دمنوش های گیاهی می تواند به عنوان یک درمان خانگی برای تسکین درد کمر مفید باشد.
دمنوش زنجبیل با خاصیت ضدالتهابی بالایش می تواند التهاب ماهیچه ها و مفاصل را کاهش دهد. دم کردهٔ برگ یا ریشهٔ زنجبیل را می توانید همراه با عسل و لیمو مصرف کنبد. دمنوش بابونه نیز حاوی موادی است که اثر آرامبخشی دارد و برای تسکین درد مفید است. گلپر نیز خاصیت ضدالتهابی دارد و مصرف دمنوش آن می تواند در کاهش درد بسیار مؤثر باشد.
نوشیدن روزانه این دمنوش های گیاهی طبیعی، بدون عوارض جانبی، مکمل مناسبی برای درمان کمردرد است.
استفاده از تجهیزات حمایتی مناسب مانند بالشتک کمر
استفاده از تجهیزات حمایتی مناسب مانند بالشتک کمر، کمربند و کرست کمر، از جمله راهکارهای ساده اما مؤثر خانگی برای کاهش درد کمر و پیشگیری از بدتر شدن آن است.
بالشتک کمر با حمایت از قوس طبیعی کمر، فشار وارده بر ستون فقرات و دیسک های بین مهره ای را کاهش می دهد. استفاده از بالشتک کمر در زمان استراحت، خواب، نشستن طولانی مدت و رانندگی برای درمان و کاهش کمر درد بسیار مفید است.
این کمربندهای حمایتی علاوه بر محافظت از کمر، با گرم نگه داشتن ماهیچه های آن، در کاهش درد مؤثرند. البته انتخاب اندازه صحیح و استفاده از آن به شکل درست اهمیت زیادی دارد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
هرچند در اکثر موارد کمردرد با استراحت و درمان های خانگی برطرف می شود، اما در برخی مواقع تداوم یا شدت زیاد درد نشانه ای از بیماری جدی تر است که نیاز به مراجعه به بهترین متخصص ستون فقرات و ارتوپد وجود دارد.
اگر درد کمر شما بیش از چند هفته ادامه داشته باشد و با وجود استراحت و مسکن ها، برطرف نشود، قطعاً باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر درد به صورت ناگهانی و شدید ایجاد شده و یا به اندام تحتانی انتشار یافته باشد، بدون تعلل به پزشک مراجعه نمایید.
علائمی مانند تب، کاهش وزن ناخواسته، اختلالات ادراری یا مدفوع و ضعف عضلانی نیز نشانه هایی هستند که نباید آنها را نادیده بگیرید. به محض بروز چنین علائمی، سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت دقیق تشخیص داده شود و درمان مناسب آغاز گردد.
جمع بندی
به طور کلی می توان گفت که کمردرد یکی از شایع ترین دردهای عضلانی-اسکلتی است که می تواند تأثیر منفی بر کیفیت زندگی داشته باشد. علل متعددی مانند کشیدگی عضلات، آسیب های دیسکی، آرتروز و اختلالات پوسچر می تواند منجر به ایجاد کمردرد شود.
خوشبختانه راهکارهای خانگی متعدد و موثری برای کاهش و درمان درد کمر وجود دارد. استراحت، استفاده از کمپرس گرم یا سرد، ماساژ درمانی، حرکات کششی، داروهای ضدالتهابی و مسکن، دمنوش های گیاهی و تجهیزات حمایتی از جمله این روش ها هستند. با این وجود در صورت عدم بهبودی یا بروز علائم خاص، مراجعه به پزشک ضروری است.
سوالات متداول
علل اصلی کمردرد چیست؟
شایع ترین علل کمردرد عبارتند از: کشیدگی یا آسیب دیدگی عضلات و لیگامان های کمر، تاول یا فتق دیسک های بین مهره ای، آرتروز ستون فقرات، استئوپروز، بی حرکتی و ضعف عضلات، اضافه وزن، استرس و افزایش سن.
چه زمانی باید برای درمان کمردرد به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد بیش از 2 هفته طول کشید و با درمان های خانگی برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین اگر درد شدید و ناگهانی بوده و یا به پاها انتشار یافته باشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
آیا امکان درمان کامل کمردرد وجود دارد؟
با تشخیص صحیح علت کمردرد و درمان مناسب، اغلب موارد کمردرد به طور کامل قابل درمان هستند. البته در موارد مزمن، امکان کنترل درد وجود دارد اما درمان کامل ممکن نیست.
آیا ورزش های هوازی مثل دویدن و شنا برای کمردرد مفید است؟
ورزش های هوازی با تقویت عضلات کمر و بهبود جریان خون، برای درمان کمر درد بسیار مفید هستند. اما در مراحل حاد کمردرد، باید از ورزش های پرفشار پرهیز کرد. ورزش های ملایم مثل پیاده روی و شنا توصیه می شود.