سندرم TOS یا سندرم خروجی قفسه سینه
در بیماری سندرم خروجی قفسه سینه، گردن، شانه و دست بیمار دچار درد، گزگز و گاه کم حسی و بعضا حس سردی میشود. به طور خلاصه بیمار از شرایط موجود در اندام فوقانی خود ناراضی است.
این بیماری اغلب و اکثرا به حساب فتق دیسک گردن گذاشته میشود و چه بسیار عملهای جراحی دیسک گردنی که بیمار از انجام آن راضی نیست چرا که علت مشکل ربطی به اطراف نخاع ندارد.
این بیماری معمولا در افراد جوان و میانسال رخ میدهد ولی اگر دنده گردنی عامل آن باشد در زیر ۲۰ سال هم دیده میشود. زنها سه برابر آقایان درگیری دارند. بیماری در افرادی که نشستنهای پشت سیستم رایانه دارند یا به اصطلاح حین کار کردن قوز میکنند شایعتر است.
زندگی در نسل امروز و تحصیل یا تدریس در فضای مجازی یک عامل این بیماری است که بسیاری از مشکلات روحی جسمی اعم از استرس، اضطراب و افسردگی آن را تشدید میکنند.
تا اینجا علائمی که ذکر شد مربوط به دست و بازو و گردن بوده ولی عمده مشکل عصبی این موضوع بر میگردد به تحریک ریشههای C5 تاT1.
ولی گاهی ریشه T2هم درگیر میشود و بیمار بیشتر علائم درد دست و قفسه سینه پیدا میکند درست شبیه آنچه در سکتههای قلبی رخ میدهد، بنابراین به این بیماری، شبه آنژین هم میگویند.
علت این مشکل به گیر افتادن عناصر عصبی گسیل شده از گردن به دست و شریان قلبی دستی در ناحیهای در قاعده گردن و خروجی قفسه سینه مربوط میشود.
یکی از شایعترین محلهای درگیری، گیر افتادن اعصاب گردنی در بین دو عضله اسکالن جلویی و میانی است و محل درگیری دیگر گیر افتادن شریان و اعصاب بین دنده اول و ترقوه میباشد.
تشخیص این بیماری در درجه اول شک بالینی است چرا که با MRI و یا نوار عصب نمیتوان به تشخیص واضح رسید مگر آن که علل دیگر را رد کرد.
انواع سندرم خروجی قفسه سینه
انواع مختلفی از سندرم خروجی قفسه سینه وجود دارد از جمله:
- سندرم خروجی توراك عصبی: این متداول ترین نوع سندرم خروجی قفسه سینه با فشرده سازی شبکه بازویی مشخص میشود.
شبکه بازویی شبکه ای از اعصاب است که از نخاع شما میآید و حرکات و احساس عضلات شانه، بازو و دست را کنترل میکند.
یکی از علل شایع ولی نه قطعی این بیماری، دنده گردنی میباشد. این مشکل مادرزادی در یک درصد جامعه دیده میشود ولی الزاما عامل درد نمیباشد.
بهر حال یکی از تصاویر مورد بررسی رادیولوژی رخ گردن است. و البته جهت رد کردن فتق دیسک گردن باید ام آر آی هم گرفت.
- سندرم خروجی توراک عروقی: این نوع سندرم خروجی قفسه سینه هنگامی اتفاق میافتد که یک یا چند رگ (سندرم خروجی قفسه سینه وریدی) یا عروق (سندرم خروجی قفسه سینه شریانی) زیر استخوان یقه (ترقوه) فشرده شوند.
- سندرم قفسه سینه از نوع غیر اختصاصی: به این نوع سندرم خروجی بحث برانگیز قفسه سینه نیز گفته میشود. برخی از پزشکان اعتقاد ندارند که این بیماری وجود دارد، در حالی که دیگران میگویند این یک اختلال شایع است.
افرادی که دارای سندرم قفسه سینه از نوع غیر اختصاصی هستند، درد مزمن در ناحیه دهانه قفسه سینه دارند که با فعالیت بدتر میشود اما علت خاصی از درد را نمیتوان تعیین کرد.
علائم سندرم خروجی قفسه سینه بسته به ساختارهایی که فشرده میشوند، میتوانند متفاوت باشند. هنگامیکه اعصاب فشرده میشوند، علائم و نشانههای سندرم خروجی توراسیک عصبی شامل موارد زیر است:
- درد در عضله در قاعده گوشتی انگشت شست
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در بازو یا انگشتان
- درد در گردن، شانه یا دست
علائم و نشانههای سندرم توراک عروقی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییر رنگ دست (رنگ مایل به آبی)
- درد و تورم بازو، احتمالاً به دلیل لخته شدن خون
- لخته شدن خون در وریدها یا عروق در ناحیه فوقانی بدن
- کمبود رنگ (رنگ پریدگی) در یک یا چند انگشت یا کل دست
- ضعف یا عدم وجود نبض در بازوی آسیب دیده
- خستگی بازو با فعالیت
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن انگشتان
- ضعف بازو یا گردن
- توده ضربان دار نزدیک استخوان یقه
علل سندرم خروجی قفسه سینه
به طور کلی علت سندرم خروجی قفسه سینه، فشرده سازی اعصاب یا عروق خونی در خروجی قفسه سینه، درست در زیر استخوان یقه (ترقوه) شما است. علت فشرده سازی متفاوت است و میتواند شامل موارد زیر باشد:
- نقص آناتومیک: نقص ارثی که در بدو تولد وجود دارد (مادرزادی) ممکن است شامل یک دنده اضافی واقع شده در بالای دنده اول (دنده گردن رحم) یا یک نوار فیبر غیر طبیعی محکم باشد که ستون فقرات شما را به دنده شما متصل میکند.
- وضعیت بد بدن: افتادن شانهها یا نگه داشتن سر در وضعیت رو به جلو میتواند باعث فشرده سازی در ناحیه خروجی قفسه سینه شود.
- ضربه: یک رویداد آسیب زا مانند تصادف رانندگی میتواند باعث تغییرات داخلی شود و سپس عصبهای خروجی قفسه سینه را فشرده کند.
- فشار روی مفاصل: چاقی میتواند فشار ناخواستهای بر روی مفاصل شما وارد کند، یک کیف یا کوله پشتی بزرگ نیز فشار مشابهی وارد میکند.
- بارداری: از آنجا که در حین بارداری مفاصل شل میشوند، ممکن است علائم سندرم قفسه سینه در زمان بارداری ظاهر شود.
- سن: سندرم خروجی قفسه سینه در بزرگسالان، بین 20 تا 40 سال بیشتر دیده میشود.
عوارض سندرم خروجی قفسه سینه
اگر علائم شما زود درمان نشده باشد، ممکن است آسیب عصبی پیشرونده ای را تجربه کنید و نیاز به جراحی داشته باشید.
پزشکان فقط در مواردی که سایر درمانها موثر نبوده اند جراحی را برای درمان سندرم خروجی قفسه سینه توصیه میکنند. خطرات جراحی بیشتر از سایر روشهای درمانی است و ممکن است تمام علائم شما را درمان نکند.
پیشگیری سندرم خروجی قفسه سینه
سندرم خروجی قفسه سینه اگر درمان نشود، میتواند باعث آسیب دائمیعصبی شود. بنابراین مهم است که علائم خود را زود ارزیابی و درمان کنید یا اقدامات لازم برای پیشگیری از این اختلال را انجام دهید.
اگر مستعد سندرم قفسه سینه هستید، از حرکات تکراری و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. اگر اضافه وزن دارید، میتوانید با کاهش وزن علائم مرتبط با سندرم خروجی قفسه سینه را پیشگیری یا تسکین دهید.
حتی اگر علائم سندرم قفسه سینه ندارید، از حمل کیسههای سنگین روی شانه خودداری کنید زیرا این امر میتواند فشار را بر مجرای قفسه سینه افزایش دهد. روزانه کشش داشته باشید، و تمریناتی را انجام دهید که عضلات شانه شما را قوی نگه میدارد.
کششهای روزانه با تمرکز بر روی قفسه سینه، گردن و شانهها میتواند به بهبود قدرت عضلات شانه کمک کرده و از سندرم قفسه سینه جلوگیری کند.
درمان غیر جراحی سندرم خروجی قفسه سینه
همواره درمان غیر جراحی در اولویت اول درمان است. آنچه مهم است تغییر رفتار کاری یا عادتی بیمار میباشد و دوم ورزشهای مربوط به چهار شانه شدن میباشد.
کشش عضلات اسکالن گردن و تقویت عضلات اطراف شانه و گردن مثل عضله ذوزنقه ای نقش مهمی در رفع این بیماری دارد رفع مشکلات روحی جسمی نیز مهم است. در موارد مقاوم به درمان، احتمال به عمل جراحی و برداشتن دنده اول قفسه سینه لازم میشود.