شکستگیها میتوانند بر اثر حوادث گوناگونی اتفاق بیفتند. به عنوان مثال تعداد بسیار زیادی از شکستگیهای استخوان به علت سقوط از ارتفاع، تصادف، حوادث ورزشی و حوادث حین کار ایجاد میشود. با این حال در غالب موارد، شکستگی استخوان لگن به دنبال ضرباتی نه چندان شدید ایجاد میشوند. شکستگیهایی که برای لگن اتفاق میافتند میتوانند خفیف یا شدید باشند.
آناتومی لگن
لگن در پایینترین بخش از تنه جایی که تنه به اندامهای تحتانی متصل میشود قرار دارد و دارای ساختار حلقوی شکل میباشد که به بالای ستون فقرات متصل است و در پایین به استخوانهای ران متصل میباشد. وظیفه لگن انتقال نیروی وزن از تنه به هر دو اندامهای تحتانی میباشد که ناحیه بسیار حساسی بوده و باید مواظب بود تا دچار شکستگی نشود.
شکستگی استخوان لگن
بسیاری از شکستگیها که با ضربات شدید در ناحیه لگن به وجود میآید شکستگی لگن میباند. این شکستگی بیشتر در افراد مسن اتفاق میافتد و حتی میتواند فرد را دچار معلولیت کند.
از مهمترین انواع شکستگیهای لگن میتوان به شکستگی مفصل ران، شکستگی استابولوم، شکستگی حلقه لگنی و شکستگی سر استخوان ران اشاره کرد. این نوع شکستگی بسیار نادر است، با این حال 3 درصد از شکستگی بزرگسالان مربوط به این نوع است. سانحههای آسیب زا و تصادفات از جمله عواملی هستند که باعث شکستگی استخوان لگن میشوند. با توجه به اینکه رنگها و اندامهای خونی در نزدیکی این استخوان هستند، شکستگی آن موجب افزایش خونریزی و صدمات جدیتری میشود.
علتهای شکستگی لگن
عوامل بسیار زیادی در شکستگی استخوان لگن نقش دارند که به بعضی از این عوامل خطر ساز اشاره میکنیم مانند سن بالا، جنسیت، بیماریهای مزمن، مشکلات تغذیه ای، مصرف داروهای خاص، پوکی استخوان، عدم فعالیتهای بدنی، استفاده از تنباکو و مشروبات الکلی اشاره کرد.
بررسی انواع شکستگیهای لگن
همانطور که گفتیم شکل ساختاری این استخوان حلقوی است. از این رو اگر شکستگی در نقطهای از لگن ایجاد شود، این احتمال وجود دارد که نقطه روبرویی آن نیز دچار شکستگی شود. برخی از الگوهای شکستگی شامل این موارد است:
شکستگی پایدار: استخوانهایی که شکستهاند در یک راستا هستند اما شکل حلقه لگن حفظ شده است. در شکستگی پایدار تنها یک استخوان تحت تاثیر قرار میگیرد.
شکستگی ناپایدار: اگر در حلقه لگن چندین شکستگی دیده شود، در این دسته قرار میگیرد؛ نتیجه آن که انتهای استخوان شکسته شده نیز جدا میشود. از عوارض این نوع شکستگی آسیب دیدگی زیاد و نیاز به جراحی است. با توجه به جدا شدن استخوان، امکان خونریزی وسیعتر نیز وجود دارد و احتمال دارد که اندامهای داخلی نیز تحت تاثیر قرار بگیرند.
شکستگی بازوبسته: در شکستگی باز استخوان از پوست خارج شده و قابل مشاهده است. در مقابل شکستگی بسته زمانی به وجود میآید که استخوان شکسته اما از پوست بیرون نزده است. شکستگی باز به مراتب جدیتر از نوع بسته است، چرا که احتمال بروز عفونت در زخم وجود دارد.
علائم شکستگی لگن چیست؟
شکستگی لگن علائمی دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم مانند:
- فرد هنگام زمین خوردن دیگر قادر به حرکت نمیباشد.
- فرد درد شدیدی را در ناحیه جلوی ران و کشاله ران تجربه میکند.
- در اطراف ناحیه شکسته سفتی، کبودی، ورم رخ میدهد.
- پای صدمه دیده کوتاه میشود.
- پای صدمه دیده به خارج از بدن متمایل میشود.
درمان شکستگی استخوان لگن
یکی از راههای در پیش رو برای درمان شکستگی لگن عمل جراحی میباشد که این عمل بسته به نوع شکستگی استخوان، شدت شکستگی و سن فرد آسیب دیده بستگی دارد.
عملهای جراحی که برای درمان شکستگی لگن استفاده میشود عبارتند از :
ترمیم شکستگی استخوان لگن با فلز سخت: به این صورت است که فلز را به استخوان وارد کرده تا به وسیله آن استخوانهای شکسته شده لگن را به همدیگر پیچ کنند این روش، بسیار دردناک میباشد.
ترمیم شکستگی استخوان لگن با جایگزینی جزئی مفصل ران: این روش هنگامی اجرا میشود که استخوان به صورت جزئی یا کلی تخریب شده باشد. پزشک متخصص سر و گردن استخوان ران را برداشته و به جای آن از پروتزهای فلزی استفاده میکند.
ترمیم شکستگی استخوان لگن با جایگزینی کلی مفصل ران: این روش هنگامی انجام میشود که برای قسمت بالای ران در استخوان لگن از مواد مصنوعی مانند پروتزها استفاده کنند.
اگر سن فرد زیاد باشد بهبودی استخوان لگن کمتر است و این موضوع باعث میشود که مفصل لگن را تعویض کنند.
نحوه تشخیص شکستگی لگن
اگر حادثههای جدی مثل تصادفات رانندگی باعث شکستگی لگن شود، پزشک ارتوپدی تصویربرداری با اشعه ایکس و یا رادیولوژی را توصیه میکند تا وضعیت استخوانهای لگن را به راحتی ارزیابی کند.
تصویربرداری با اشعه ایکس
اشعه ایکس کمک میکند تا مشکلاتی مثل شکستگی استخوان به راحتی قابل شناسایی باشد. ممکن است جزئیات دقیق شکستگیها در این نوع تصویربرداری قابل تشخیص نباشد. عکسبرداری از زوایای مختلف به کمک اشعه ایکس امکان پذیر است. در نتیجه پزشک تشخیص میدهد که میزان شکستگی استخوان چقدر است.
سی تی اسکن
برای تصاویر سه بعدی و بررسی آسیبهای لگن از اشعه ایکس در چندین برش استفاده میشود. در موارد پیشرفتهتر که متخصص ارتوپد و جراح استخوان تشخیص دهد که نیاز به سی تی اسکن است، این روش انجام میشود تا شکستگیها بهتر دیده شود.
ام آر آی
از روشهای جایگزین سی تی اسکن، میتوان به ام آر آی اشاره کرد که تصاویر بهتر و مشخصتری را ارائه میدهد. اگر شکستگی با اشعه ایکس و سی تی اسکن قابل تشخیص و ارزیابی نباشد، این روش توصیه میشود.
اسکن استخوان
در شکستگیهای شدید این روش انتخاب میشود. اگر بیمار از دستگاههای ضربان ساز استفاده کند و امکان گرفتن ام آر آی نباشد، از اسکن استخوان استفاده میشود.
سخن آخر
افرادی که دچار شکستگی استخوان لگن میشوند میتوانند با مراقبت و استراحت مجددا راه بروند و فعالیتهای خود را در پیش بگیرند. در افرادی که شدت شکستگی کمتر است یا سن فرد پایینتر باشد، فرایند بهبودی سریعتر انجام میگیرد. اگرچه ممکن است این مسئله تا مدتی در راه رفتن شما تاثیر بگذارد، با این حال تا زمانی که تحت نظر پزشک ارتوپد و جراح استخوان قرار بگیرید و توصیههای او را رعایت کنید، شرایط شما بهتر خواهد بود.