درد کمر و لگن یکی از شایع ترین دردهایی است که افراد مختلفی در زندگی روزمره شان با آن مواجه می شوند. شاید شما هم از جمله کسانی باشید که پس از بیدار شدن از خواب یا پس از مدتی نشستن و برخاستن، درد و کوفتگی در ناحیه کمر یا لگن خود احساس می کنید. این دردها گاهی چنان آزاردهنده و مزمن می شوند که بر کیفیت زندگی تاثیر منفی می گذارند.
در این مقاله به بررسی علل شایع ایجاد دردهای روزمره کمر و لگن و همچنین راهکارهایی برای کاهش و پیشگیری از این دردها خواهیم پرداخت. همراه ما باشید تا با شناخت بهتر عوامل تاثیرگذار، بتوانید زندگی ای سالم تر و بدون درد داشته باشید.
تفاوت درد کمر با لگن چیست؟
درد کمر و لگن اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند. زیرا مرز مشخصی بین این دو ناحیه وجود ندارد. اما آگاهی از تفاوت های آناتومیک آن ها می تواند در تشخیص صحیح کمک کند.
درد کمر اغلب ناشی از آسیب به ساختارهای ستون فقرات کمری از جمله دیسک های بین مهره ای است. در حالی که درد لگن مربوط به ساختارهای استخوانی تشکیل دهنده حفره لگن مانند استخوان های ران، خاجی و مفاصل آن هاست.
علل دیگر درد لگن عبارتند از: التهاب مفاصل ساکروایلیاک، آسیب به عضلات ران و کشاله ران، مشکلات زنانگی مثل دردهای قاعدگی و زایمان و همچنین آسیب به رگ ها و اعصاب این ناحیه.
بنابراین برای تشخیص دقیق علت درد و درمان مناسب، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. معاینات بالینی و آزمایش های تشخیصی می تواند در تعیین محل و علت دقیق درد کمک کند.
درد لگن و کمر نشانه چیست؟
اگر در ناحیه کمر و لگنتان احساس در می کنید، می تواند نشانگر وجود آسیب و فشار در این منطقه باشد. تشخیص صحیح و به موقع این علائم، می تواند به جلوگیری از ایجاد عوارض جدی و غیرقابل جبران در آینده کمک کند.
برخی از آسیب های احتمالی که باعث بروز درد کمر و لگن می شوند عبارت اند از:
- کشیدگی و رگ به رگ شدن
- فتق دیسک
- مشکلات ستون فقرات
- شکستگی مهره های ستون فقرات یا استخوان های لگن
- تومور و عفونت
کشیدگی و رگ به رگ شدن عضلات
کشیدگی و رگ به رگ شدن عضلات از آسیب های شایعی هستند که می توانند منجر به درد در ناحیه کمر و لگن شوند.
کشیدگی عضلات زمانی رخ می دهد که عضله بیش از حد طبیعی خود منقبض یا کش آمده باشد. این امر موجب پارگی برخی از الیاف عضلانی می شود. کشیدگی عضلات کمر به دلیل بلند کردن اشیاء سنگین یا حرکات ناگهانی و شدید ایجاد می شود. همچنین کشیدگی عضلات در ناحیه ران، کشاله ران و عضلات اطراف لگن نیز می تواند باعث درد در این نواحی شود.
رگ به رگ شدن عضلات نیز به معنای انقباض و سفتی بیش از حد عضلات بدون آسیب رساندن به الیاف آن است. استرس، اضطراب و تنش های عصبی از عوامل اصلی رگ به رگ شدن عضلات هستند که می توانند منجر به درد عضلانی در ناحیه کمر و لگن شوند.
بنابراین تشخیص به موقع و درمان کشیدگی و رگ به رگ شدن عضلات ضروری است تا از درد مزمن و عوارض بعدی آن ها جلوگیری شود.
فتق دیسک
فتق دیسک یکی از علل شایع درد در ناحیه کمر و گاهی لگن است که زمانی اتفاق می افتد که یکی از دیسک های بین مهره ای در اثر فشار یا ضربه دچار شکاف یا ترک خوردگی شود و ماده ژله ای داخل آن به بیرون بیاید و فضای اطراف نخاع را فشار دهد.
این امر باعث التهاب و تحریک ریشه های عصبی و در نتیجه درد شدید و اختلال در عملکرد عصب های مرتبط با آن ناحیه می شود. درد ناشی از فتق دیسک معمولاً در ناحیه کمر احساس می شود و با حرکت یا فعالیت هایی مانند خم شدن، بلند کردن اجسام، سرفه یا عطسه بیشتر می گردد.
درمان فتق دیسک ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. پیشگیری از آن نیز با رعایت اصول صحیح بلند کردن اشیاء سنگین و تقویت عضلات کمر امکان پذیر است.
مشکلات ستون فقرات
ستون فقرات نقش مهمی در حمایت و ثبات بخشیدن به بدن دارد. مشکلات و آسیب های ستون فقرات می تواند منجر به درد در ناحیه کمر و گاهی لگن شود.
اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات یکی از رایج ترین مشکلات آن است که باعث ایجاد فشار و کشش نامتقارن بر روی ساختارهای اطراف ستون فقرات مثل دیسک ها، رباط ها و عضلات می شود. همچنین شکستگی های خفیف یا جابجایی مهره ها و آرتریت و التهاب مفاصل نیز از دیگر مشکلاتی هستند که می توانند موجب درد در ناحیه کمر شوند.
ضمناً بروز مشکلاتی در ساختار ستون فقرات کمری، می تواند با ایجاد فشار بر روی اعصاب و ریشه های عصبی، دردی را در ناحیه لگن ایجاد کند. بنابراین تشخیص و درمان به موقع مشکلات ستون فقرات بسیار حائز اهمیت است.
شکستگی مهره های ستون فقرات یا استخوان های لگن
شکستگی مهره های ستون فقرات و استخوان های لگن از آسیب های جدی محسوب می شود که می تواند منجر به درد شدید و طولانی مدت در ناحیه کمر و لگن شود.
شکستگی مهره های کمری به دلایلی مانند تصادفات، ضربات شدید، سقوط از ارتفاع و پوکی استخوان ایجاد می شود. این شکستگی با فشار بر روی نخاع و ریشه های عصبی، سبب درد شدید و مزمن در ناحیه کمر می گردد.
همچنین شکستگی در استخوان های لگن مانند استخوان ران، خاجی و شکستگی لگن حلقوی نیز منجر به درد و محدودیت حرکتی در ناحیه لگن و گاهی انتشار درد به کمر می شود. درمان این شکستگی ها معمولاً نیاز به جراحی و ایموبیلیزاسیون دارد.
تومور و عفونت
تومورهای خوش خیم یا بدخیم ستون فقرات مانند میلوم ها، لیوم ها و متاستازها با فشار بر روی نخاع و اعصاب، سبب درد مزمن در ناحیه کمر می شوند. همچنین تومورهایی که در اندام های داخل لگن یا بافت های اطراف آن تشکیل می شوند، می توانند علتی برای درد لگن باشند.
عفونت های قارچی، ویروسی یا باکتریایی نیز گاهی با التهاب مفاصل، دیسک ها یا عضلات کمر و لگن همراه اند و درد لگن و کمر را به دنبال دارند.
علل شایع درد کمر و لگن
درد کمر و لگن یکی از شایع ترین شکایاتی است که افراد مختلفی در زندگی روزمره شان با آن دست و پنجه نرم می کنند. اما دلیل اصلی ایجاد این دردها چیست؟
یکی از مهم ترین دلایل، عدم تحرک و فعالیت بدنی کافی است. افرادی که شغل هایی دارند که مجبورند ساعات طولانی پشت میز کار یا صندلی بنشینند، بیشتر در معرض ابتلا به دردهای مزمن کمر و لگن هستند.
عامل بعدی، اضافه وزن یا چاقی است که فشار زیادی را بر مهره های کمری وارد می کند. همچنین ضعف عضلات شکم و کمر نیز موجب ایجاد فشار بیشتر بر این نواحی و در نتیجه درد می شود.
استرس روانی ناشی از مشکلات زندگی و کار نیز در ایجاد درد عضلانی مؤثر است. علاوه بر این ها، عادات نادرست روزمره مانند بلند کردن اشیای سنگین به شیوه نادرست، پوشیدن کفش های نامناسب و حتی خوابیدن در وضعیت نادرست نیز می تواند سبب ایجاد درد در این نواحی شود.
بنابراین با اصلاح عادات روزانه و تغییر سبک زندگی می توانید از بروز دردهای مکرر و مزمن کمر و لگن پیشگیری کنید.
نقش عادات غلط در ایجاد دردهای مزمن کمر و لگن
عادات روزمره ما نقش بسزایی در سلامت یا بیماری بدنمان دارد. متأسفانه برخی عادات نادرست می توانند باعث ایجاد دردهای مزمن و طولانی مدت در ناحیه کمر و لگن شوند.
یکی از رایج ترین این عادات، نشستن طولانی مدت پشت میز کار و…. است. این وضعیت باعث فشار زیاد به دیسک های بین مهره ای و عضلات کمر می شود. همچنین ایستادن طولانی مدت نیز برای ستون فقرات خوب نیست و باعث ایجاد فشار بر آن می شود.
یکی از رایج ترین این عادات، نشستن اشتباه یا طولانی مدت پشت میز کار و… است. این وضعیت باعث فشار زیاد بر دیسک های بین مهره ای و عضلات کمر می شود. همچنین استفاده مداوم از کفش های پاشنه بلند یا کفش های نامناسب، وضعیت بدن را در موقیت نادرست قرار می دعد و درد کمر و لگن را تشدید می کند. ایستادن طولانی مدت نیز برای ستون فقرات خوب نیست و باعث ایجاد فشار بر آن می شود.
از دیگر عادات نادرست، خوابیدن در وضعیت نامناسب است. خوابیدن روی تخت نرم یا بدون تشک مناسب، فشار زیادی به ستون فقرات وارد می کند. علاوه بر این، بلند کردن اجسام سنگین به شیوه نادرست نیز باعث آسیب به عضلات و اندام های حرکتی می شود.
با تغییر عادات روزانه و یادگرفتن وضعیت های صحیح هنگام نشستن، خوابیدن، ایستادن و انجام کارهای روزمره می توان از بروز دردهای مزمن جلوگیری کرد. مراقبت از ستون فقرات و تقویت عضلات بدن نقشی اساسی در پیشگیری از آسیب های کمر و لگن دارد.
احساس درد در کمر و لگن چگونه است؟
درد کمر و لگن می تواند تجربه ناراحت کننده ای برای بسیاری از افراد باشد. این دردها اغلب با حرکات روزمره بیشتر می شوند و انجام کار های روز مره را سخت می کند.
اگر شما هم از جمله کسانی هستید که گاهی اوقات صبح ها با درد و کوفتگی در ناحیه کمر از خواب بیدار می شوید، احتمالا مبتلا به درد مزمن کمر هستید. این درد می تواند به صورت درد خفیف یا درد شدید و غیرقابل تحمل باشد که هنگام خم شدن بدتر می شود.
اما اگر درد شما بیشتر در ناحیه پایین شکم ، لگن یا کشاله ران است و با فعالیت هایی مثل دویدن یا نشستن بدتر می شود، احتمال دارد درد لگن داشته باشید که نیاز به درمان دارد.
به طور کلی درد کمر و لگن می تواند باعث ایجاد محدودیت حرکتی و درد شدید شود. افراد مبتلا به این دردها اغلب در انجام حرکاتی مانند نشستن، برخاستن، خم و راست کردن کمر مشکل دارند و این کارها را به کندی و با احتیاط انجام می دهند.
علاوه بر این، اسپاسم عضلانی ناشی از درد باعث دشواری در راه رفتن و حتی نشستن می شود. بی حسی، ضعف عضلانی و خواب رفتن اندام از دیگر علائم رایج هستند.
البته در موارد خفیف تر، درد تنها هنگام بلند کردن اجسام سنگین ایجاد می شود و با استراحت از بین می رود. در هر صورت، تشخیص دقیق علت درد توسط پزشک ضروری است.دقت در الگو و محل درد می تواند به تشخیص صحیح و درمان کمک کند.
راهکارهای پیشگیری از دردهای کمر و لگن در زندگی روزمره
دردهای کمر و لگن را می توان با رعایت نکات ساده ای در زندگی روزمره کنترل و از بروز آن ها پیشگیری کرد.
اولین قدم، داشتن فعالیت بدنی منظم و کافی است. ورزش های هوازی مثل دویدن، شنا و دوچرخه سواری به همراه حرکات کششی و تقویت عضلات، از بهترین راه ها برای تقویت ستون فقرات و پیشگیری از درد است.
همچنین اجتناب از نشستن و ایستادن طولانی مدت و حفظ صافی کمر در حین فعالیت های روزانه، کمک شایانی می کند. استفاده از صندلی های مناسب ارگونومیک در محل کار و تخت خواب دارای تشک مناسب نیز توصیه می شود.
رعایت الگوی صحیح تغذیه، کنترل وزن و مدیریت استرس از دیگر راهکارهای مفید برای پیشگیری و کاهش دردهای کمر و لگن هستند. به طور کلی با اصلاح سبک زندگی می توان از بروز مشکلات عضلانی و اسکلتی جلوگیری کرد.
در حالت کلی برای جلوگیری از این عارضه، به نکات زیر توجه داشته باشید:
- ورزش کردن به طور روزانه و انجام فعالیت هایی برای تقویت ماهیچه و عضلات کمر و لگن و شکم
- حفظ تناسب اندام و جلوگیری از اضافه وزن
- حمل و جابه جایی اجسام سنگین با روشی صحیح و مناسب
- ایستادن و نشستن صحیح و قوز نکردن
- خوابیدن در بستر و تشک مناسب
- پوشیدن کفش استاندارد و با پاشنه مناسب
- صندلی مناسب با ارتفاع، نشیمنگاه و پشتی مناسب
درمان درد کمر و لگن
با تشخیص درست و به موقع، می توان این عارضه را در مراحل ابتدایی با روش هایی که شامل موارد زیر می شود درمان کرد:
- استراحت کردن وخوابیدن به پشت و قراردادن بالشت زیر زانوها یا بین آن ها
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم برای کاهش درد، به دفعات مناسب
- استفاده از داروهای ضد درد و مسکن با مشورت پزشک
- ورزش کردن
- کاهش وزن
اما اگر این عارضه شدید باشد و علت آن وجود مشکلات جدی ای در ناحیه کمر و لگن باشد ممکن است برای درمان، جراحی تجویز شود.
کلام آخر
کمر و ستون فقرات از اندام های حساس بدن هستند و بهتر است در صورت بروز مشکل، حتماً به متخصص ارتوپدی و فوق تخصص ستون فقرات اصفهان دکتر عبداله هادی مراجعه کنید. بی توجهی به آن می تواند مشکلات جدی ایجاد کند.