کیستها یکی از شایعترین مشکلات پاتولوژیک در بدن هستند با این حال اکثر کیستها نیاز به جراحی ندارند. یکی از شایعترین کیستهای اطرف ستون فقرات، کیست تارلوف یا پری نورال کیست میباشد. کیست تارلوف در اکثر اوقات بدون علائم است به نحوی که در یک و نیم درصد افراد جامعه و حدود نه درصد تصاویر ام آر آی دیده میشود. این کیست در بعضی افراد منجر به به گوژپشتی می شود. در این مقاله با کیست تارلوف و انواع آن آشنا می شویم.
کیست تارلوف؛ کیست عصبی
کیست تارلوف مملو از مایع مغزی نخاعی است و در محل تلاقی گانگلیون خلفی به ریشه عصبی خلفی تشکیل میشود. اکثرا در ناحیه خارجی و پایین کمر ظهور میکند و بسان تشکیل خلیج درکنار دریا، مایع مغزی نخاعی در فضای اگسترا دورال پیشروی میکند و از آنجایی که این ضایعه فضاگیر در کنار عصب حسی است میتواند سبب درد در کمر، باسن و حتی اندام تحتانی مانند زانو شود.
هنگامی که ارتباط کیست و کیسه مغذی نخاعی یک حالت ارتباط یک طرفه و به اصطلاح (Valve_like) باشد، کیست علائم خود را بیشتر نشان میدهد. در این حالت مایع به کیست به راحتی وارد میشود ولی خارج کردن آن به سختی انجام میشود.
علل ایجاد کیست تارلوف در بدن
درباره علل بوجود آمدن کیست تارلوف نظریات مختلفی وجود دارد. حتی نظریهای علت ایجاد کیست را به دلیل نشت مایع مغذی نخاعی در محل بوجود آمدن کیست بیان میکند. با آن که بروز علائم خاص و شدت آن در هر فرد متفاوت است اما طبق نظریات مختلف وجود فشار به ناحیه کمر و نخاع باعث بروز این مشکل است و عواملی مثل ضربه، تصادف، سقوط، بلند کردن وزنه و اجسام سنگین و حتی در مواردی زایمان را با آن مرتبط دانستهاند.
علائم کیست تارلوف
کیست های تارلوف دارای اندازههای مختلفی هستند و بسته به اندازه و محل قرارگیری آنها علائم نمایان میشود. کیستهای تارلوف اکثرا بدون علائم هستند بااین حال امکان رشد داشته و میتواند به رشتههای عصبی مجاور خود فشار آورده و آسیب رساند. این نوع کیست میتواند عصب را تحت تاثیر قراردهد، علائم آن مربوط به از دست دادن عملکرد عصبی است که از شایعترین علائم آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضعف پا و درد در قسمت تحتانی کمر ، به ویژه در زیر کمر و باسن و ساق پا
- از دست دادن حس لامسه
- اختلال در عملکرد روده مثل یبوست
- اختلال در عملکرد مثانه مانند بی اختیاری ادرار
- ناتوانی جنسی
طبق بعضی آمار در ۱۳٪ موارد کیست تارلوف عامل درد است و کاملا بدون علائم نیستند. ولی اینکه کیست را عامل درد بدانیم به معاینه دقیق و بررسی تصاویر ستون فقرات بیمار نیاز دارد.
نحوه تشخیص کیست تارلوف
وجود علائم مشترک کیست تارلوف با سایر بیماریها این امکان را نمیدهد که بیمار از روی علائم به طور قطع قابل تشخیص باشد. با ارزیابی بالینی، بررسی شرح حال دقیق بیمار، علائم مشخص و معاینه عصبی بیمار تعیین کننده این است که آیا بیمار نیاز به بررسی تخصصیتر دارد یا نه. تنها با بررسی سی تی اسکن و یا ام آر ای از ناحیه کمر امکان تشخیص قطعی درباره بیماری را میدهد.
رویکرد درمانی کیست تارلوف
رویکرد درمانی کیست تارلوف از گذشته تا به امروز، درمان غیر جراحی بوده است و بررسی اندازه کیست به طور مداوم و درمان دارویی در دستور کار بوده است. ولی در دهههای اخیر مطالعات موافق مداخله کم تهاجمی در شرایط ویژه میباشد.
اگر کیست علائمی داشته باشد و درمانهای رایج در درمان آن موثر نباشد جایگاه ورود به مداخله را پیدا میکند. باتوجه به وجود مواد مغذی نخاعی درون کیست باید مواد مغذی درون کیست تخلیه شده و از ورود مجدد مواد مغذی نخاعی به درون کیست جلوگیری شود. نحوه تخلیه کیست و درمان کیست در طی دو مرحله به شرح زیر انجام میشود:
اولین قدم: مداخله، بررسی\”والف\” مانند بودن کیست است. روش کار به این صورت است که با تزریق رنگ مخصوص(ماده حاجب) در کیسه مغزی نخاعی و بررسی زمان هویدا شدن ماده در کیست اتفاق میافتد، این پروسه را سیتی میلوگرام گویند. اگر این زمان با تاخیر انجام شود، نشان از یک طرفه بودن ارتباط است و امکان ادامه مداخله را پیدا میکند.
قدم بعدی: بیمار بر روی تخت میلوگرافی باقی میماند و با راهنمای سی تی اسکن، کیستش اسپیره و تخلیه میشود. اگر درد بیمار با اینکار بهتر شد بیمار کاندید دریچه برداری با جراحی کمتهاجمی در زمان دیگری میشود. در بعضی کیستهای بزرگ به عنوان روش جایگزین، میتوان بلافاصله بعد از اسپیراسیون، فیبرین نشتگیر تزریق کرد.
سخن پایانی:
ممکن است نگرانیهایی درباره عود مجدد کیست تارلوف پس از درمان وجود داشته باشد. مطالعات اخیر نشان از آن است که درصد زیادی (بالای ۸۰ درصد) از بیمارانی که روند درمانی را درست طی کرده باشند با جراحی بهبودی متوسط یا کامل پیدا میکنند. از میان روشهای جراحی، دریچه برداری بهتر از خارج سازی کامل کیست بوده و احتمال صدمه عصبی نیز در آن کمتر است.
با سلام و تشکر از شما ، اگر این کیست های مایع در ناحیه فوقانی ستون فقرات باشند و باعث درد در ناحیه گردن و پشت شود چطور؟ باز هم شامل همین موارد میشود؟ باید جراحی کرد؟