آیا تا به حال برایتان پیش آمده که ناگهان درد شدیدی در ناحیه کمر احساس کنید به طوری که نتوانید حرکت کنید و فعالیت های روزمره تان را انجام دهید؟ اگر پاسخ مثبت است، باید بگویم که تنها نیستید. کمردرد ناگهانی یکی از عارضه هایی است است که افراد زیادی در سنین مختلف با آن مواجه می شوند. درد ناگهانی و شدید در ناحیه کمر می تواند بسیار آزاردهنده و محدودکننده باشد. خیلی ها در این شرایط حتی قادر به خم شدن یا نشستن نیستند!
اما آیا می دانید دلایل ایجاد این دردهای ناگهانی چیست و چگونه می توان از بروز آنها جلوگیری کرد؟ در ادامه با هم به بررسی علل شایع کمردردهای ناگهانی و راه های پیشگیری و درمان آنها خواهیم پرداخت.
علل شایع کمر درد ناگهانی
در ادامه می خواهیم علل شایعی را که ممکن است باعث ایجاد درد ناگهانی و شدید در ناحیه کمر شوند، بررسی کنیم. خواندن این بخش به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید زمانی که با چنین دردی مواجه شدید، علت احتمالی آن را تشخیص دهید.
یکی از متداول ترین دلایل کمردردهای ناگهانی، آسیب دیدگی دیسک های بین مهره ای است. دیسک ها قسمت هایی هستند که مانند بالشتک های کوچک بین مهره ها قرار گرفته اند و وظیفه جذب ضربه را برعهده دارند. اما در اثر حرکات نامناسب، آسیب دیدگی، التهاب و در نهایت پاره شدن این دیسک ها، درد شدید و ناگهانی در ناحیه کمر ایجاد می شود.
عامل دیگری که می تواند منجر به کمردرد ناگهانی شود، کشیدگی یا پارگی عضلات و رباط های اطراف ستون فقرات است. انجام حرکات ناگهانی و شدید مانند بلند کردن بار سنگین یا پیچ خوردن ناگهانی، می تواند باعث آسیب به این عضلات و رباط ها شده و در نتیجه درد شدیدی را ایجاد کند.
یکی دیگر از دلایلی که کم تر مورد توجه قرار می گیرد، فتق دیسک است. در این عارضه، قسمتی از بافت نرم داخلی دیسک، از طریق ترک و شکاف پوسته خارجی دیسک، به بیرون می زند و فشاری را به ریشه عصب وارد می کند. این فشار بر روی ریشه عصب باعث التهاب و در نهایت درد شدید و ناگهانی در ناحیه کمر و پاها می شود. درد معمولاً هنگامی که فرد می خواهد از جای خود بلند شود یا خم شود، بروز می کند.
از این رو توصیه می کنیم اگر کمردرد شما پس از چند روز بهبود پیدا نکرد، حتما به پزشک مراجعه کنید و با انجام آزمایشات و معاینات پزشکی، تحت درمان قرار بگیرید. علاوه بر موارد گفته شده، علت کمردرد ممکن است ناشی از موارد زیر هم باشد:
- کمردرد ناشی از وارد شدن ضربه یا فشار زیاد به ستون فقرات
- استرس ناشی از کار
- کمردرد غیر مکانیکی مانند بیماری های عفونی، سرطان و التهاب
- اضافه وزن
- کاهش تحرک
علت کمر درد ناگهانی در نوجوانان
امروزه کمردردهای ناگهانی دیگر منحصر به بزرگسالان نیست و در بین نوجوانان و جوانان نیز بسیار شایع شده است. در نوجوانان، اغلب ستون فقرات هنوز در حال رشد است. این شرایط آسیب پذیری استخوان ها و مفاصل را در برابر ضربات و آسیب های وارده افزایش می دهد. بر همین اساس، شایع ترین علت کمر درد در نوجوانان ناشی از ضربه، فشار یا کشش مفرط بر ستون مهره ها، انداختن کوله پوشتی سنگین و… است.
علت کمر درد بعد از رابطه جنسی
گاهی اوقات پس از برقراری رابطه جنسی، درد شدیدی در ناحیه کمر ایجاد می شود که می تواند بسیار ناراحت کننده و نگران کننده باشد. یکی از شایع ترین دلایل، فشار و تنش های وارده بر عضلات و مفاصل کمر حین رابطه است. همچنین داشتن وضعیت های نامناسب و طولانی مدت می تواند منجربه آسیب های عضلانی و در نهایت درد شود. عامل دیگری که کمتر به آن توجه می شود، التهاب مفاصل تحتانی ستون فقرات به دنبال عفونت های مقاربتی است.
علت کمر درد بعد از پیاده روی
پیاده روی یک فعالیت بدنی سالم و مفید به حساب می آید، اما گاهی اوقات پس از آن درد شدیدی در ناحیه کمر احساس می کنیم که می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. یکی از رایج ترین دلایل، آسیب دیدگی عضلات کمر ناشی از افزایش ناگهانی میزان فعالیت بدنی است. همچنین استفاده از کفش نامناسب می تواند با اختلال در حرکات بدن، درد را به وجود آورد. عوامل دیگری مانند سن بالا، اضافه وزن و ضعف عضلانی نیز خطر ایجاد درد را افزایش می دهند.
علائم و نشانه های کمر درد
حال قصد داریم تا علائم و نشانه هایی را بررسی کنیم که می توانند نشان دهنده بروز کمردرد ناگهانی باشند. توصیه می کنم با دقت این قسمت را مطالعه کنید تا بتوانید زمان بروز درد، سریعاً آن را تشخیص دهید و اقدامات لازم را انجام دهید.
اولین نشانه کمردرد ناگهانی، بروز درد شدید و موضعی در پایین کمر است که ممکن است به یک یا هر دو پا انتشار پیدا کند. این درد به طور ناگهانی هنگام انجام کارهایی مثل بلند کردن بار سنگین یا خم شدن بروز می کند. علاوه بر درد، محدودیت حرکتی و سفتی عضلانی نیز از علائم رایج کمردردهای ناگهانی است. فرد دچار این درد، نمی تواند به راحتی خم و راست شود یا وضعیت بدن خود را تغییر دهد. در موارد شدیدتر، علائمی مثل خواب رفتن و سوزن سوزن شدن اندام تحتانی، فلج عضلانی و مشکلات کنترل ادرار و مدفوع هم ممکن است رخ دهد.
پس حواستان باشد هرگاه با این علائم مواجه شدید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
روش های تشخیص علت کمر درد
پزشک برای تشخیص علت درد کمر، ابتدا از بیمار می خواهد روی صندلی بنشیند و سپس بلند شود و چند قدم بردارد. در این حین، پزشک تمامی حرکات بیمار را بررسی و ارزیابی می کند. با این کار، تا حدودی می تواند وجود کمردرد را تشخیص دهد، اما برای تشخیص دقیق تر علت اصلی درد، پیشنهاد می شود آزمایش های بیشتری مانند موارد زیر انجام شود تا علت ریشه ای درد کمر مشخص گردد.
رادیوگرافی
پس از بروز ناگهانی درد در ناحیه کمر، یکی از اولین اقدامات تشخیصی که پزشکان انجام می دهند، گرفتن عکس رادیوگرافی یا همان اشعه ایکس از کمر و لگن است.
اشعه ایکس یک روش تصویربرداری ساده، در دسترس و ارزان به حساب می آید که می تواند تصاویر واضحی از استخوان ها و ساختارهای مهم ناحیه کمر و لگن را نشان دهد. از طریق بررسی این تصاویر، پزشک می تواند تشخیص دقیق تری از علت بروز درد به دست آورد. به عنوان مثال، وجود شکستگی در استخوان ها، ساییدگی مفصل ران، کمربند شانه ای و ستون مهره ها، التهاب در بافت های اطراف ستون فقرات و جابه جایی مهره ها، از جمله مواردی است که می توان آن ها را در عکس رادیوگرافی مشاهده نمود.
آزمایش خون
آزمایش خون یکی دیگر از روش های مفید برای بررسی علل ایجادکننده کمردرد ناگهانی است. انجام آزمایش خون، ساده و غیرتهاجمی بوده و می تواند اطلاعات باارزشی را در اختیار پزشک قرار دهد.
از جمله مواردی که در آزمایش خون اندازه گیری می شود و با کمردرد مرتبط هستند می توان به سطح قند و کلسیم خون، شاخص های التهابی مانند CRP و سطح آنزیم های کبدی اشاره کرد.به عنوان مثال افزایش سطح قند خون می تواند بیانگر ابتلا به دیابت باشد که خود یکی از عوامل خطرساز برای آسیب عصبی و کمردرد است. یا پایین بودن کلسیم با استئوپروز و شکنندگی استخوانی مرتبط بوده که می تواند درد کمر را تشدید کند.
اسکن استخوان
اسکن استخوان یکی دیگر از روش های پیشرفته برای بررسی دقیق ساختار استخوانی ستون فقرات در بیماران مبتلا به کمردرد است. در این روش تصویربرداری پیشرفته، امواج ایکس با دوز بسیار پایین به بدن تابانده شده و تصاویر دقیق و سه بعدی از استخوان های بدن گرفته می شود.
مزیت اصلی این روش نسبت به عکس رادیوگرافی ساده، توانایی بالای آن در تشخیص زودهنگام پوکی استخوان، خرد شدگی مهره ها و تغییر شکل های استخوانی است که از علل شایع کمردرد ناگهانی محسوب می شوند. همچنین این روش می تواند وجود شکستگی های میکروسکوپیک و فرسایش مهره ها را که در عکس های معمولی دیده نمی شوند، آشکار سازد. بنابراین انجام آن می تواند نقش بسزایی در تشخیص صحیح و به موقع علت کمردرد داشته باشد.
سی تی اسکن یا ام آر آی
در مواردی که کمردرد ناگهانی با شدت و وسعت بیشتری ادامه داشته باشد، ممکن است پزشک بخواهد تا جهت بررسی های تکمیلی، تست های پیشرفته تری همچون سی تی اسکن یا ام آرآی انجام دهید.
- سی تی اسکن یک روش تصویربرداری پیشرفته با اشعه ایکس است که در آن تصاویر دقیق و با جزئیات بالایی از بافت های نرم و ساختارهای داخلی بدن تهیه می شود.
- ام آرآی نیز روش دیگری است که با استفاده از امواج رادیویی و میدان های مغناطیسی قوی، تصاویری دقیق تر از اندام های داخلی بدست می دهد.
این دو آزمایش پیشرفته می توانند به تشخیص دقیق آسیب هایی همچون فتق و جابجایی دیسک های بین مهره ای، التهاب و عفونت در بافت های عمقی و حتی تومورهای خوش خیم یا بدخیم کمر کمک شایانی کنند.
راه های پیشگیری از کمر درد
یکی از مهم ترین نکات در پیشگیری، حفظ وزن طبیعی بدن و پرهیز از افزایش وزن بیش از حد است. وزن اضافی بار زیادی را بر ستون فقرات وارد کرده و زمینه ساز آسیب های متعددی می شود. همچنین انجام تمرینات ورزشی و فعالیت بدنی منظم نیز برای تقویت عضلات نگهدارنده ستون فقرات و اطراف آن بسیار حائز اهمیت است.
به طور کلی اقدامات زیر باعث سلامت بیشتر کمر می شود:
- انجام ورزش هایی مانند فعالیت های هوازی که به کمر فشار وارد نمی کند
- انجام تمرینات مربوط به عضلات شکم و کمر
- حفظ وزن مناسب خود
- ترک کردن سیگار
- تغذیه سالم
- اجتناب از خم شدن، چرخش یا بلند کردن ناگهانی در حالت نامناسب بدن
- استفاده از وسایل کمکی مناسب هنگام بلند کردن اجسام سنگین
- تقویت عضلات شکم و پشت با تمرینات منظم
- اصلاح طرز ایستادن، نشستن و خوابیدن
- پرهیز از پوشیدن کفش های بدون پاشنه یا با پاشنه بسیار بلند
- درمان به موقع عفونت ها یا التهابات
روش های درمان کمر درد ناگهانی
پس از تشخیص دقیق علت کمردرد توسط پزشک، نوبت به مرحله درمان می رسد که البته روش های متفاوتی برای آن وجود دارد. در ادامه قصد داریم تا به برخی از رایج ترین روش های درمان کمردرد ناگهانی بپردازیم.
یکی از متداول ترین راه ها، تجویز داروهایی مثل مسکن و ضدالتهاب برای کاهش درد و التهاب است. همچنین گرما و سرما درمانی با استفاده از کیسه های یخ یا آب گرم می تواند در کاهش درد موثر باشد. علاوه بر این ها، فیزیوتراپی یا ماساژ درمانی نیز اغلب توسط متخصصین توصیه می شود. لازم است بدانید که انجام تمرینات کششی و قدرتی بهبودی سریعتر را به همراه دارد.
در موارد شدیدتر، اقدامات تهاجمی تری مانند تزریق داخل مفصلی کورتن و استروئیدها یا حتی اقدامات جراحی مثل جراحی دیسک یا آندوسکوپی ممکن است انجام شود.
3 تمرین کششی برای بهبود کمر درد
سه تمرین کششی مفید برای بهبود کمردرد و نحوه انجام آنها به شرح زیر است:
- کشش قوسی
- بایستید، پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید و دست ها را روی کمر قرار دهید
- ستون فقرات را تا حد امکان به سمت عقب قوس دهید
- 15 ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس استراحت کنید
- کشش جانبی
- پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید و زانوها را صاف نگه دارید
- با دست راست به سمت چپ بدن خم شوید تا کشش در کمر ایجاد شود
- 10 ثانیه این وضعیت را نگه دارید و سپس طرف مقابل را تکرار کنید
- چرخش کمر
- دست ها را پشت گردن قرار دهید و آرنج ها را به سمت بیرون باز کنید
- کمر را به آرامی به چپ و راست بچرخانید تا کشش ایجاد شود
- حرکت را هر طرف 10-15 بار تکرار کنید
مراقب باشید کشش ها را به آرامی و بدون ایجاد درد انجام دهید. اگر درد زیادی داشتید، مقدار کشش را کاهش دهید.
کلام آخر
اکنون اطلاعات کافی در مورد علل، نشانه ها، روش های تشخیص و درمان کمردردهای ناگهانی در اختیار دارید. اما مهم تر از همه، به خاطر داشته باشید که پیشگیری همواره بهتر از درمان است. بنابراین توصیه می کنم با اصلاح عادت های روزانه، انجام مرتب ورزش های کششی و تقویتی، جلوگیری از افزایش وزن و آموزش صحیح الگوهای حرکتی، زمینه را برای پیشگیری از بروز این درد ناگهانی و ویرانگر در خود و عزیزانتان فراهم کنید.
سوالات متداول کمر درد ناگهانی
کمردرد شدید دارم چکار کنم؟
اگر شدت کمر درد خیلی زیاد باشد، نباید حتی چند ساعت هم درنگ کنید، فورا به بهترین ارتوپد مراجعه کنید. چرا که هر چقدر سریعتر مشکل تشخیص داده شود، درمان بهتری برای آن خواهد بود.
دلیل کمردرد ناگهانی چیست؟
معمولاً به دلیل پارگی دیسک های بین مهره ای، کشیدگی عضله، فتق دیسک و التهابات بوجود میاید.
چه علائمی ممکن است در کمردرد ناگهانی دیده شود؟
علائم کمردرد ناگهانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد حاد یا تیز در منطقه کمری
- محدودیت در حرکت و انعطاف پذیری
- خستگی و ضعف عضلانی
- تورم یا التهاب در منطقه کمری
- احساس تحریک و سوزش در پاها
- درد در کشاله پا، ران و یا زانوها
آیا با آنتی بیوتیک می توان کمردرد ناگهانی را درمان کند؟
نه، استفاده از آنتی بیوتیک بدون تجویز پزشک و قبل از تشخیص علت، توصیه نمی شود. چرا که می تواند عوارضی داشته باشد.
