آیا می دانید در جامعه امروزی شیوع کمردرد و قوز کمر در نوجوانان رو به افزایش است؟ این عارضه، مشکلی است که بسیاری از نوجوانان امروزی با آن دست و پنجه نرم می کنند. دلایل مختلفی مانند اضافه وزن، عدم تحرک کافی، حمل کیف سنگین مدرسه و استفاده طولانی از گوشی و رایانه می تواند سبب ایجاد قوز کمر و درد کمر در نوجوانان شود. این ناهنجاری در نوجوانان می تواند منجر به درد مزمن، محدودیت حرکتی و حتی ناتوانی شود، بنابراین تشخیص به موقع و درمان صحیح آن بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی علل، پیشگیری و درمان قوز کمر در نوجوانان می پردازیم. بنابراین همراه ما باشید تا درمورد نحوه پیشگیری و درمان قوز کمر در نوجوانان بیشتر بدانید.
قوز کمر چیست و چرا در نوجوانان ایجاد می شود؟
قوز کمر یا کایفوز به خمیدگی غیر طبیعی ستون فقرات در ناحیه کمر گفته می شود. زمانی که ستون فقرات در ناحیه کمر به جای حالت طبیعی صاف، به صورت محدب یا مقعر خم می شود، قوز کمر ایجاد می گردد.
قوز کمر اختلالی است که در آن، نواحی پایینی مهره های کمری به صورت غیرطبیعی خمیده می شوند و باعث تغییر شکل فضای بین مهره ها می شود. این اختلال معمولا در دوران نوجوانی شروع می شود و ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نشستن بر روی صندلی های نامناسب، حمل و نقل وسایل سنگین، فعالیت های ورزشی نامناسب و … رخ دهد.
نوجوانان به دلیل فعالیت های ورزشی بیشتر و همچنین رشد سریع بدنشان، در خطر بیشتری برای ابتلا به قوز کمر هستند.
دلایل اصلی ابتلای نوجوانان به قوز کمر عبارتند از:
- استفاده طولانی مدت از گوشی و کامپیوتر با وضعیت بدنی نامناسب مثل خم شدن به جلو که باعث فشار بیش از حد به دیسک های کمر می شود.
- ضعف عضلات کمر و شکم که باعث می شود ستون فقرات در وضعیت مناسب قرار نگیرد.
- اضافه وزن که موجب می شود وزن اضافی بر روی ستون فقرات ایجاد شود.
- حمل بار و وزنه های سنگین در سنین پایین که فشار زیادی را به ستون فقرات وارد می کند.
- صاف نبودن سطوح نشستن و خوابیدن که باعث فشار نامتقارن به ستون فقران می شود.
- استفاده از کیف های سنگین مدرسه
- عدم تقارن دو طرف بدن در حین رشد
- ضربه به ستون فقرات
- استرس و اضطراب که می تواند باعث انقباض عضلات شود.
- بی تحرکی و کمبود ورزش
- حالات نادرست بدنی در نشستن، ایستادن و خوابیدن
به طور کلی، برای پیشگیری از قوز کمر در نوجوانان، توصیه می شود که فعالیت های ورزشی منظم و مناسب انجام شود، از صندلی ها و تخت های مناسب استفاده شود و در طول روز بدن در وضعیت درست نگه داشته شود. همچنین، در صورت وجود درد یا علائم دیگر توصیه می شود به بهترین متخصص ستون فقرات و ارتوپد مراجعه کنید تا با تشخیص به موقع، درمان صورت گیرد.
چگونه قوز کمر را در نوجوانان تشخیص دهیم؟
تشخیص قوز کمر در نوجوانان در ابتدا با مشاهده علائم آن انجام می شود. این علائم شامل:
- خمیدگی پشت و تغییر شکل غیرطبیعی در نواحی پایینی مهره های کمری
- درد در نواحی کمر و پشت
- احساس خستگی و سختی در حرکت کردن بدن
- تغییرات در موقعیت بدن هنگام راه رفتن و ایستادن
- تغییرات در شکل و اندازه پهلوها
برای تشخیص دقیق قوز کمر در نوجوانان، بهتر است به متخصص ارتوپد یا ستون فقرات مراجعه کنید. متخصص از روش های تصویربرداری مانند CT اسکن و یا اولتراسونوگرافی استفاده می کند تا ببیند آیا فرد مبتلا به این عارضه هست یا خیر. در صورتی که این ناهنجاری ستون فقرات تشخیص داده شود بهترین درمان قوز کمر در نوجوانان تجوبز می شود.
قوز کمر در نوجوانان چگونه درمان می شود؟
با توجه به افزایش شیوع قوز کمر در نوجوانان، درمان به موقع و مناسب آن بسیار حائز اهمیت است. قوز کمر در نوجوانان می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند وضعیت نامناسب بدنی، ضعف عضلات، اضافه وزن و حمل اجسام سنگین باشد. برای درمان قوز کمر در نوجوانان، روش های مختلفی وجود دارد که بسته به شدت عارضه، می توان از آن ها استفاده کرد.
اول از همه باید با انجام معاینات و تصویربرداری های لازم، علت قوز کمر مشخص شود. سپس بر اساس علت و شدت آن، درمان های غیر تهاجمی یا جراحی تجویز می شود.
از جمله روش های غیر تهاجمی می توان به انجام ورزش های کششی و تقویتی برای عضلات کمر، استفاده از وسایل کمکی مثل بریس و قوزبند های مخصوص، تغییراتی در شیوهٔ زندگی برای کاهش فشار به کمر، فیزیوتراپی، دارو درمانی، و روش هایی مثل ماساژ درمانی اشاره کرد.
از سوی دیگر، تغییراتی در شیوه زندگی و فعالیت های روزانه مانند اجتناب از حمل اجسام سنگین یا نشستن های طولانی مدت، باید در نظر گرفته شود. در کنار این درمان های قوز کمر در نوجوانان، مصرف داروهایی مانند مسکن و ضدالتهاب طبق تجویز پزشک برای کاهش درد توصیه می شود.
لازم به ذکر است که در موارد شدیدتر قوز کمر که با روش های غیر تهاجمی بهبود نمی یابد، جراحی توصیه می شود. البته جراحی معمولاً گزینهٔ آخر است و پس از امتحان روش های دیگر بکار می رود. بهتر است این نوع درمان با نظر پزشک و بر اساس شرایط بیمار انجام شود.
4 درمان طبیعی برای علائم کیفوز در نوجوانان
در بسیاری از موارد کیفوز نیازی به جراحی ندارد. دد این شرایط اغلب بهبودی، با روش های غیر تهاجمی مانند فیزیوتراپی که می تواند وضعیت بدن را بهبود بخشد و درد را تسکین دهد به خوبی حاصل می شود.
از یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و تقویت کننده استخوان استفاده کنید
رژیم غذایی به تنهایی نمی تواند قوز کمر در نوجوانان را درمان کند، اما نقش مهمی در حفظ سلامتی عمومی و تقویت عضلات دارد. در مواردی که قوز کمر با مشکلات استخوانی مانند پوکی استخوان مرتبط است، تغذیه مناسب می تواند تأثیر مثبتی در درمان داشته باشد.
با خوردن یک رژیم غذایی منسب که سبب استحکام استخوان ها می شود، می توانید از پوکی استخوان پیشگیری یا آن را درمان کنید و همچنین شدت قوز کمر را کاهش دهید.
- رژیم غذایی برای استحکام و سلامت استخوان باید شامل موارد زیر شود:
- غذاهای حاوی کلسیم مانند محصولات لبنی، سبزیجات،آجیل، مغز استخوان
- غذاهای حاوی ویتامین D مانند ماهی های چرب، گوشت جگر، تخم مرغ، کره
- غذاهای حاوی منیزیم مانند سبزیجات، برنج قهوه ای، آجیل، لوبیا، آووکادو
- غذاهای حاوی ویتامین K مانند سبزیجات، چای سبز، پنیر
- غذاهای حاوی روی مانند گوشت جگر، جوانه گندم
- غذاهای حاوی منگنز مانند غلات کامل، سبزیجات
حفظ وضعیت بدنی درست
رعایت حالت ایده آل برای ایستادن، نشستن و خوابیدن به ما کمک می کند تا استخوان ها و مفاصل را در موقعیت صحیح نگه داریم تا از ماهیچه هایمان به درستی استفاده شود، و ساییدگی غیرطبیعی سطوح مفصلی را که می تواند منجر به قوز کمر و درد مفاصل شود را کاهش دهد.
سالم زندگی کنید
یکی دیگر از راه های درمان یا پیشگیر قوز کمر در نوجوانان سالم زندگی کردن است.
- سیگار کشیدن ممکن است تراکم استخوان را کاهش دهد. تحقیقات نشان می دهد که افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به پوکی و تحلیل استخوان هستند.
- مصرف زیاد الکل بدن شما را از ساختن استخوان های سالم باز می دارد. مصرف زیاد الکل نه تنها تعادل کلسیم را در بدن شما بر هم می زند، بلکه می تواند با هورمون ها و ویتامین هایی که به شما در ساختن استخوان های قوی کمک می کنند نیز تداخل ایجاد کند.
- عدم تحرک بدنی، شما را در معرض خطر بیشتری قرار می دهد. افرادی که ورزش نمی کنند بیشتر در معرض ابتلا به ناهنجاری های ستون فقرات هستند. از استراحت بیش از حد خودداری کنید و با ورزش منظم سلامت استخوان های خود را بهبود بخشید. با گذشت زمان، می تواند به بدن شما کمک کند تا استخوان های قوی تری بسازد.
- از خوردن نوشیدنی های گازدار و قهوه بیش از حد دوری کنید چرا که نوشابه های گازدار ممکن است منجر به ایجاد استخوان های نرم شوند. همچنین قهوه یکی دیگر از مواد ضعیف کننده استخوان است.
ورزش کنید و فیزیوتراپی انجام دهید
ورزش به همان اندازه که برای عضلات مفید است برای استخوان ها نیز مفید است. علاوه بر این، تقویت عضلات پشت می تواند به بهبود وضعیت بدن و درمان قوز کمر در نوجوانان کمک کند. هم ورزش و هم فیزیوتراپی می توانند خمیدگی و درد ناشی از قوز کمر را کاهش دهند.
دو نمونه از تمرینات اصلاحی که می تواند در درمان قوز کمر در نوجوانان موثر باشد شامل موارد زیر است:
کشش قفسه سینه
- دست هایتان را پشت سر خود قرار دهید
- کف دست هایتان را به هم، متصل کنید.
- شانه ها باید به هم نزدیک شوند.
- این موقعیت را به مدت 10 ثانیه نگه دارید.
- این کار دو بار در روز و هر بار 10 مرتبه انجام دهید.
اکستنشن ستون فقرات
- روی یک تشک بنشینید، زانوهای خود را خم کنید و پاهای خود را صاف روی زمین نگه دارید.
- یک غلتک یا حوله لوله شده را پشت سر خود قرار دهید و به آن تکیه دهید.
- دست های خود را پشت سر خود ضربدری کنید و کمی به جلو حرکت کنید، به طوری که غلتک زیر قسمت بالایی پشت شما قرار گیرد.
- باسن خود را از روی زمین بلند کرده و به سمت پایین و بالا حرکت کنید.
- این کار دو بار در روز و هر بار 10 مرتبه انجام دهید.